Hangi gebelerde SSVD denenebilir?
SSVD bazı yararları olduğu gibi bazı riskleri de vardır. Sezaryen sonrası vajinal doğumda bu risklerin görülme sıklığı çok düşüktür. Bu nedenle SSVD hem hasta hem doktorun istekli olması durumunda doğum için gerekli fiziki şartlar da yerine getirilerek yapılabilir.
Günümüzde yapılan akademik çalışmaların sonuçları normal doğumun, hem bebek hem de anne açısından faydalarını net bir şekilde ortaya koydukça ve anneler normal doğum bilincine eriştikçe vajinal doğum tercih eden anne sayısı artmaktadır.
Amerika Birleşik Devletlerinde 1989 ile 2001 arasında 142000 sezeryan sonrası vajinal doğum olmuş ve komplikasyon oranları yayınlanmıştır.
Sezeryan sonrası vajinal doğumlarda rahimde yırtılma oranı 6,2/1000 yani binde 6.2, bebek ölümü 4/10000 yani onbinde 4, anne kaybı ise 1/50000 yani ellibinde 1 olmuştur. Bu rakamlar oldukça düşük oranlardır. ( AJOG American Journal of Obstetrics & Gynecology Volume 189, Issue 2 , Pages 408-417, August 2003 )
Doğumlarda Amerikada %19.9, Norveçte %5.7, İsveçte %53 anne adayına SSVD önerilmekte ve uygulanmaktadır.
Sezaryen sonrası vajinal doğum denemelerinde en korkulan risk ağrılar sırasında rahmin yırtılmasıdır (uterin rüptür). Bu komplikasyon oluştuğunda bebek oluşan yırtıktan annenin karın boşluğuna geçebilir. Böyle bir komplikasyon oluştuğunda; annede hayatı tehdit eden ağır kanama, çocukta beyin zedelenmesi gibi problemleri önlemek için acilen sezaryene geçilmesi gerekir.
Bazı durumlarda kanama kontrol edilemez ve rahminizin alınması gerekebilir. Böyle bir durumda bir daha gebe kalmanız söz konusu olmayacaktır. Sezaryen sonrası vajinal yolla doğum denemelerinin %20-40 ı yine sezaryen ile sonuçlanır. Bu duruma sezaryen sonrası başarısız vajinal doğum denemesi adı verilir.
Kimlerde SSVD denenebilir?
SSVD ancak uygun anne adaylarında denebilir. Aşağıda yazılı kriterlere uymayan durumlarda SSVD kesinlikle denenmemelidir.
Sağlık Bakanlığı; kadın doğum ve perinatoloji derneklerinin işbirliği ile hazırladığı ve yayınladığı Doğum Eylemi Rehberi içinde SSVD ’yi desteklemektedir.
Bu rehberde SSVD yapılabilmesi için bazı koşulları özetlenmiştir. Bu şartlar;
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
• Önceki doğumda, Sezaryen yatay rahim kesisi ile yapılmış olmalıdır.
• Rahimde sezaryen dışında başka ameliyat yapılmamış olmalıdır. (Myom ameliyatı gibi)
• Rahimde şekil bozukluğu gibi anormallik olmamalıdır.
• Çoğul gebelik olmamalı, çatıda darlık olmamalı, doğum zamanı geldiğinde bebek 4000 gramın altında olmalı ve baş geliş olmalıdır. (Ters Olmamalı) Bazı hekimler ikiz gebeliklerde de normal doğum tercih edebilmektedir.
• Doğum eylemi süresince bebek kalp atımları fetal monitorizasyon ile takip edilmelidir.
• Hamilenin tüm eylem süresince bir doktor tarafından devamlı olarak izlenebilmesi ve gerektiğinde acil sezaryen yapılabilme koşulları bulunmalıdır.
• Acil bir durumda için anestezi ekibi ve ameliyathane koşulları hazırda bulunmalı ve gereğinde kan takılmasına olanak sağlanmalıdır.
• Anne adayında kalp hastalığı, böbrek hastalığı, tansiyon, diyabet olmamalıdır.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Daha önce en az bir kez vajinal doğum yapmış bir hastanın SSVD ile doğum yapma başarısı artar. Daha önce olduğu sezaryen öncesinde doğum sancısı çekmiş hastalarda SSVD başarısı artar.
SSVD’ye en uygun aday daha önce en az bir kere vajinal doğum yapmış, sezaryen yatay kesi ile yapılmış ve doğum için yeteri kadar bilgilendirilmiş gebelerdir.
Ülkemizdeki sezaryenlerin hemen hemen tamamında alt transvers kesi yapıldığı için birçok sezaryen olmuş anne adayı SSVD için gerekli koşulları kapsar. Burada en önemli konu gebenin SSVD konusunda istekli olması ve rızasıyla açık olarak SSVD talep etmesidir. Çünkü SSVD’nin taşıdığı riskleri sadece doktor üstlenmiş olmaz. İmzalayacağınız onam belgeleri ile oluşabilecek riskler paylaşılmış olur. Bu nedenle gebe çok iyi bilgilendirilmelidir.