Üçüncü Hafta
Gebelikte Üçüncü Haftanız
MUCİZE GERÇEKLEŞİYOR (Döllenme)
Yumurtlama sonrasındaki 12-24 saat içerisinde yumurta hücresi, erkekten gelen 250 milyon spermden şanslı olan 1 tanesi tarafından döllenecektir. Spermler vajinadan rahim ağzına, oradan rahime ve fallop tüplerine geçerek yumurtayı döllenmek için yarışacaktırlar.
Birinci ve ikinci haftayı kısaca özetlersek adet ile başlayan yumurta hücresindeki büyüme 18-20 mm boyuta geldiğinde hormonların da etkisiyle yumurtlama ile sonuçlandı. Yumurtala ile oosit (kadın yumurtası) tüplere geçti ve tüpte spermleri beklemeye başladı. Eş zamanlı olarak hormonların da etkisiyle rahim gebeliği kabul edecek kalınlığa ulaştı.
Beyaz Atlı Prens(lerin) Gelişi
Yumurtlama sonrasındaki 12-24 saat içerisinde yumurta hücresi, erkekten gelen 250 milyon spermden şanslı olan 1 tanesi tarafından döllenecektir. Spermler vajinadan rahim ağzına, oradan rahime ve fallop tüplerine geçerek yumurtayı döllenmek için yarışacaktır. 250 milyon spermden sadece 400 kadarı bu yolculuğu tamamlayabilecek ve yalnızca 1 tanesi döllenmeyi (=fertilizasyon) gerçekleştirebilecektir. 10 saat süren bu seyahat sonunda yumurta hücresine kadar gelen spermlerin yeni görevi yumurta hücresinin kabuğunda içeri girmektir. Yumurta hücresi zona pellucida adı verilen bir zar ile çevrilirdir. Spermlerden sadece 1 tanesi bu zarı delerek yumurtanın içine girebilir. Penetrasyon adı verilen bu işlem 20 dakika kadar sürer ve bir sperm penetre olduktan sonra zona pellucida tamamen kapanarak başka bir spermin girişine izin vermez. Sperm ve yumurta hücrelerinin çekirdeklerinin birleşmesi ile zigot yani döllenmiş yumurta ortaya çıkar ve döllenme sona erer.
Fallop tüpü içerisinde yumurta hücresinin etrafını birçok sperm sarar. Spermlerden yalnızca şanslı olan 1 tanesi 20 dakika süren döllenmeyi (=fertilizasyon) gerçekleştirebildi. Bir sperm yumurtanın içine girmeyi başarınca, yumurta diğer bütün rekabet eden spermlere kendini kapatır.
Yumurta büyümeye başlıyor
Zigot yani döllenmiş yumurta, fallop tüplerinden rahme doğru 3-4 gün sürecek bir yolculuğa çıkar. Bu yolculuk esnasında zigot bölünmeye başlayarak 16 hücre içeren Morula adını alır. Morula rahime ulaştığında 4. gün tamamlanır. Morula rahim içerisindeyken ortasında sıvı birikmeye başlar ve Blastokist adını alır. 1-2 gün içerisinde rahim duvarına tutunur ve burada gelişimine başlar. Bu sırada bebeğiniz hücrelerden oluşan ufak bir top şeklindedir ve boyu yaklaşık iğne ucu kadardır. Blastokistin iç hücre tabakası (Embriyoblast) embriyoyu, sıvı dolu bölümü amniyotik kese ve dış hücre kütlesi (trofoblast) ise plasenta (eş,son) olarak gelişmeye devam edecektir.
Blastokist rahime yerleşirken az miktarda kanamaya neden olabilir. Bu yerleşme kanaması son adet tarihinin yanlış hesaplanmasına neden olabilir. Halk arasında üstüne görme de denir.
Rahime Tutunma Gerçekleşiyor
Blastosit adı verilen bu hücre topu rahim duvarına tutunduğunda, plasentaya dönüşen kısım olan dış hücre tabakası (Trofoblast), hamilelik hormonu olan hCG’nin salgılanması sağlar. Böylece yumurtalıkta yumurta üretimi bir süreliğine durdurulur. Ayrıca östrojen ve progesteron hormonunun salgılanması da rahim duvarının dökülmesini önlenmiş olur. HCG, gebelik testinin pozitif çıkmasını sağlayan hormondur.
Bu arada hücre topunun etrafında amniyotik keseye dönüşecek olan amniyotik sıvı birikmeye başlar. Bu sıvı hamilelik sonlanana kadar fetüsün etrafını saracak ve onu koruyacaktır. Fetüs bu aşamada gerekli oksijen ve besin değerlerini ilkel bir dolaşım sistemi aracılığıyla alır ve atıkları bırakır. Mikroskobik tünellerden oluşan bu sistem rahim duvarındaki kan damarlarına bağlıdır. Bir sonraki haftanın sonundan itibaren, plasenta bu görevi üstlenmek için yeterince gelişmiş olacak.
Döllenmiş yumurtanın bu göçü sırasında oluşabilecek bir problem dış gebeliğe ve rahime yerleşmesi aşamasında oluşabilecek bir problemde düşüğe neden olabilir.
Döllenmiş yumurtanın rahim dışında yerleşmesi durumuna dış gebelik denir. Döllenmiş yumurtayı taşıma işlemini fallop tüplerinin içini döşeyen silia denilen parmaksı oluşumlar ve tüpün dalgasal hareketleri sağlar. Rahim içine ulaşamayan veya geçişi geciken yumurta rahim dışında büyüyerek dış gebeliğe neden olabilir. Tüpe ait geçirilmiş ameliyatlar, tüplerin enfeksiyonu (salpenjit), doğumsal anomaliler ve tüplerin içindeki parmaksı çıkıntıların hareketlerinde bozulmaya neden olan tüm sebepler (sigara, kısırlık tedavisi, progesteron içeren korunma yöntemleri) dış gebelik riskini arttırır. Detaylı bilgi için tıklayınız. (Dış Gebelik)
Cinsiyet Seçimi
Döllenmeden yaklaşık 30 saat sonra sperm hücresinin çekirdeği yumurtanınkiyle birleşir ve genetik materyaller aktarılır. Dişiden gelen yumurta hücresi her zaman X kromozomu taşır. Erkekten gelen sperm ise X veya Y kromozomu taşıyabilir. Yumurtayı dölleyen sperm X kromozomu taşıyor ise bebek kız, Y kromozomu taşıyor ise erkek olacaktır. Kadının cinsiyet üzerinde hiçbir rolü yoktur. Bebeğin cinsiyetini belirleyen babadır.
Sonuç olarak erkek 46,XY, Kadın 46,XX ‘dir. Bu devrede cinsiyeti saptamak ancak genetik inceleme ile mümkündür. Bu aşamada belli olan sadece cinsiyet değildir. 38 hafta sonra dünyaya merhaba diyecek olan bireyin göz renginden kan grubuna kadar bütün genetik yapısı bellidir ve değiştirilemez. 46 kromozomun 23 tanesi anneden 23 tanesi babadan gelir.
Annedeki değişiklikler
Bu aşamada anne adayında herhangi bir fiziksel ya da ruhsal değişiklik yoktur. Yalnız implantasyon esnasında hafif bir lekelenme şeklinde kanama olabilir. Bazı kadınlar gebelik testinden önce gebe olduğunu hissedebilir. Bazı kadınlar gebelik öncesi göğüslerdeki hassasiyetin daha önceki aylara göre daha fazla olduğunu ifade eder. Yorgunluk, tat ve koku almada hassasiyet de bu dönemde erkenden başlayabilir.
Sık Sorulan Sorular?
Gebeliğin belirtileri nelerdir?
Gebelik testleri güvenilir mi?
Dış gebelik nedir?
Düşük nedir?